Địa chất công trình là một trong hai bộ phận chính của khoa học về Trái Đất. Những nghiên cứu địa chất trên lục địa hay dưới biên đều nhăm giải quyết một trong hai nhiệm vụ chủ yếu: 1) phát hiện thăm dò đánh giá các mỏ khoáng sản (các mỏ quặng, phi quặng, than, dầu mỏ, khí đốt và nước dưới đất) về mặt công nghiệp; và 2) nghiên cứu, đánh giá điều kiện địa chất của việc xây dựng các công trình khác nhau (thành phố, nhà, xí nghiệp công nghiệp, đầu mối thuỷ công, đường, cầu, các nhà máy điện nhiệt và điện nguyên tử, hầm, sân bay, cảng, mỏ ngầm và lộ thiên,...), sử dụng hợp lý môi trường địa chất và bảo vệ nó gắn liền với sự phát triển các quá trình và hiện tượng địa chất. Địa chất học các mỏ khoáng sản thực hiện nhiệm vụ thứ nhất, còn Địa chất công trình thực hiện nhiệm vụ thứ hai.

Các nguyên lý hay các định luật chung của địa chất công trình bao gồm:

• Định luật tương ứng về địa chất: sử dụng lãnh thổ, xây dựng công trình và tiến hành công tác thực tiễn cần phù hợp với những điều kiện địa chất vốn có của không gian địa của khu vực xây dựng.
• Định luật về sự cần thiết xét đến sự phát triển của các quá trình và hiện tượng địa chất: cần có sự hiểu biết các quy luật và định luật phát triển các quá trình và hiện tượng địa chất khi sử dụng lãnh thổ.
• Định luật về sự cần thiết nghiên cứu chi tiết môi trường địa chất: khi thiết kế công trình và sử dụng môi trường địa chất, công tác khảo sát phải đảm bảo chọn được những giải pháp xây dựng tối ưu nhất và bảo đảm cho việc xây dựng cũng như thi công tránh được mọi điều bất ngờ về mặt địa chất.

Cuốn "Sổ tay địa chất công trình" được biên soạn nhằm đáp ứng được các nhiệm vụ và nguyên lý chung của khoa học Địa chất công trình đề cập ở trên, với các nội dung sau đây:

Phần 1. Điều kiện Địa chất công trình khu vực xây dựng, gồm 3 chương:

Chương 1. Các điều kiện Địa chất công trình khu vực xây dựng;

Chương 2. Tính chất vật lý cơ học của đất đá;

Chương 3. Các hiện tượng địa chất động lực công trình.

Phần này trình bày các điều kiện ĐCCT khu vực xây dựng: địa hình - địa mạo, cấu trúc địa chất, địa chất thuỷ vần, các hiện tượng địa chất động lực công trình, vật liệu xây dựng, sự ô nhiễm đất. Sự hình thành tính chất cơ lý đất đá, sự phát sinh và phát triển các hiện tượng địa chất do xây dựng công trình, do khai thác mỏ và khai khẩn lãnh thổ, phương pháp khảo sát, dự báo và xử lý các hiện tượng địa chất đó.

Phần 2. Địa chất công trình chuyên môn, gồm có 4 chương;

Chương 4. Cải biến đất đá cho mục đích xây dựng;

Chương 5. Thí nghiệĩn tính chất cơ lý của đất đá ở trong phòng;

Chương 6. Các phương pháp khảo sát địa chất công trình;

Chương 7. Khảo sát địa chất công trình cho các loại công trình khác nhau.

Phần này trình bày các biện pháp xử lý các khuyết tật của đất đá cho mục đích xây dựng; nguyên tắc tổ chức hợp lý và những phương pháp khảo sát địa chất ở các giai đoạn thiết kế; định lượng các chỉ tiêu cơ lí đất đá ở trong phòng và ngoài trời; và nội dung, khối lượng khảo sát địa chất công trình ở các giai đoạn thiết kế khác nhau cho các công trình: thành phố, nhà, xí nghiệp công nghiệp, đầu mối thuỷ công, đường, cầu, đường hầm,

sân bay, đường dây truyền điện, đường ống dẫn.