Hotline:
0888080290
Điện thoại:
0888080290
Phục hồi chức năng cho người bệnh mắc covid - 19
4.5
239
Lượt xem
5
Lượt đọc
Tác giảChủ biên: PGS.TS. Đỗ Đào Vũ - Tham gia biên soạn: TS. Vũ Thị Thanh, BSNT. Phạm Thị Hải Vân, BS. Nguyễn Thị Khoa
Nhà xuất bảnNhà xuất bản Y học
ISBN978-604-66-5710-1
ISBN điện tử978-604-66-5753-8
Khổ sách16 x 24 cm
Năm xuất bản (tái bản)2022
Danh mụcChủ biên: PGS.TS. Đỗ Đào Vũ - Tham gia biên soạn: TS. Vũ Thị Thanh, BSNT. Phạm Thị Hải Vân, BS. Nguyễn Thị Khoa
Số trang188
Ngôn ngữvi
Loại sáchSách giấy;
Xem đầy đủ
Giới thiệu
Mục lục

COVID-19 được gây ra bởi virus (vi rút) Corona lần đầu tiên được phát hiện tại Vũ Hán, Trung Quốc cuối năm 2019 và đã trở thành đại dịch nhanh chóng lan rộng ra phạm vi toàn thế giới. Trải qua nhiều làn sóng gây hậu quả nghiêm trọng với tỷ lệ tử vong 3-5%, đại dịch đã xuất hiện làn sóng thứ tư tại Việt Nam, ảnh hưởng nghiêm trọng đến hệ thống y tế và đời sống kinh tế-xã hội. Chính phủ Việt Nam đã có những chính sách phản ứng kịp thời với chiến dịch tiêm chủng thần tốc, phủ rộng lên đến trên 95% số người trên 18 tuổi. Cho đến nay, tỷ lệ mắc COVID-19 tại Việt Nam vẫn cao, nhưng đã giảm tỷ lệ chuyển nặng tử vong, số người khỏi bệnh tăng cao. Với một tỷ lệ cao khỏi bệnh, số người bệnh gặp di chứng sau mắc COVID-19 là không nhỏ với các biểu hiện mệt mỏi, đau cơ, chóng mặt, suy mòn sức khỏe, chán ăn… Trong những ngày qua, qua việc tư vấn, theo dõi và điều trị cho hàng trăm F0 là bạn bè, người quen và bệnh nhân, tác giả nhận thấy đa số người bệnh rất lo lắng về di chứng sau mắc COVID-19. Có nhiều câu hỏi đặt ra như: Tôi có phải đi khám sau mắc COVID-19 không? Những dấu hiệu nào là của di chứng sau mắc COVID-19? Triệu chứng sau mắc COVID-19 kéo dài bao lâu thì được coi là bị di chứng? Tôi cần đi khám ở đâu và phục hồi chức năng như thế nào để cải thiện tình trạng triệu chứng sau mắc COVID-19?

Trong thời gian dịch diễn ra, tác giả cuốn sách này đã từng tham gia công tác điều trị, chăm sóc người mắc COVID-19 tại một trong các trung tâm điều trị tích cực lớn nhất tại thành Phố Hồ Chí Minh. Với kinh nghiệm tham gia chống dịch, điều trị, tư vấn từ xa, theo dõi và phục hồi chức năng cho người bệnh COVID-19 trong thời gian vừa qua và nhu cầu rất lớn của người bệnh sau mắc COVID-19, tác giả thấy rất cần thiết xuất bản cuốn sách Phục hồi chức năng cho người bệnh mắc COVID-19 dành riêng cho nhân viên y tế tham khảo.

Xem đầy đủ
MỤC LỤC
LỜI NÓI ĐẦU           3
MỤC LỤC                  5
ĐẶT VẤN ĐỀ                        11
Chương 1. HẬU QUẢ SAU MẮC COVID-19       13
Các bệnh đi kèm hay gặp nhất ở người bệnh mắc COVID-19          16
Các biến chứng nghiêm trọng gây ra do COVID-19  16
Biến chứng phổi         17
Biến chứng tim           18
Biến chứng huyết khối tắc mạch        19
Rối loạn cơ xương ngoại biên 19
Di chứng thần kinh     20
Di chứng nhận thức    21
Rối loạn chức năng khứu giác và vị giác        21
Di chứng tâm lý          22
Các biến chứ ng khác  22
Chương 2. VAI TRÒ CỦA PHỤC HỒI CHỨC NĂNG CHO NGƯỜI BỆNH MẮC COVID-19    23
Các khuyến cáo phục hồi cho người bệnh mắc COVID-19   25
Khuyến cáo PHCN chung theo tuyên bố đồng thuận Stanford          26
Khuyến nghị về PHCN hô hấp theo tuyên bố đồng thuận Stanford 26
Khuyến cáo PHCN vận độ ng theo tuyên bố đồng thuận Stanford    26
Khuyến cáo PHCN hệ cơ xương khớp theo tuyên bố đồng thuận Stanford27
Khuyến cáo PHCN hệ thầ n kinh theo tuyên bố đồng thuận Stanford 27
Các nguyên tắc cơ bản phục PHCN cho người bệnh COVID-19      28
Nguyên tắc 1. Điều kiện tiên quyết    28
Nguyên tắc 2. Đặt mục tiêu phù hợp  29
Nguyên tắc 3. Đúng thời điểm            29
Nguyên tắc 4. Đúng phương pháp      29
Nguyên tắc PHCN cho bệnh nhân sau mắc COVID-19 dựa trên mô hình Donabedian để cải thiện chất lượng điều trị   29
Thiết kế và quy trình cho một Đơn vị PHCN nội trú  31
Yêu cầu chung đơn vị PHCN nội trú cho người sau mắc COVID-1932
Bố trí nhân sự 33
Chương 3. PHỤC HỒI CHỨC NĂNG GIAI ĐOẠN CẤP CHO NGƯỜI MẮC COVID -19   37
Các lưu ý quan trọng trước khi áp dụng các can thiệp vật lý trị liệu - phục hồi chức năng cho người bệnh mắc COVID-19 giai đoạn cấp  39
Lựa chọn thời gian can thiệp phục hồi chức năng      40
Phục hồi chức năng cho người bệnh mắc COVID-19 theo thể bệnh 40
Phục hồi chức năng cho người bệnh mắc COVID-19 thể nhẹ           41
Phục hồi chức năng Hô hấp cho người bệnh COVID-19 mức độ vừa44
Thời điểm, cường độ can thiệp phục hồi hô hấp        44
Chống chỉ định và tiêu chí dừng phục hồi chức năng Hô hấp           44
Chương trình phục hồi chức năng Hô hấp      45
Phục hồi chức năng hô hấp cho người bệnh COVID-19 nặ ng và nguy kịch 45 Thời điểm chỉ định phục hồi chức năng Hô hấp cho người bệnh COVID-19nặng và nguy kịch 46
Việc phục hồi chức năng sớm cho người bệnh COVID-19 nặng/nguy kịch ngừng ngay lập tức nếu:  47
Các biện pháp can thiệp phục hồi chức năng Hô hấp cho người bệnh COVID-19 nặ ng và nguy kịch           48
Lưu ý: Cầ n theo dõi các dấu hiệ u quan trọng trong toàn bộ quá trình.49
Bệnh nhân với FiO2 > 40 và < 60%   49
Phục hồi chức năng phổi bao gồm:49
Bệnh nhân COVID-19 có FiO2 > 21% và < 40% cần lượng oxy thấp hơn,chức năng tốt hơn 50
Phục hồi chức năng vận độ ng:           50
Phục hồi chức năng hô hấp     50
Tư thê trị liệu  51
Bệnh nhân không đặt nội khí quản hoặc đã rút ố ng nội khí quản     51
Bệnh nhân đặt nội khí quản    51
Phục hồi chức năng vận động trị liệu (liệu pháp vận độ ng trị liệu)   59
Những lưu ý chung trước khi áp dụng liệu pháp vận động    60
Bệnh nhân không đặt nội khí quản     60
Bệnh nhân đặt nội khí quản     61
Bệnh nhân được rút ống nội khí quản 62
Chương 4. PHỤC HỒI CHỨC NĂNG SAU MẮC COVID-19    63
Khả năng tồn tại c ủa virus SARS-CoV-2      63
Sự cần thiêt phải phục hồi chức năng cho người bệnh sau mắc COVID-1963
Mục tiêu phục hồi chức năng cho người mắc COVID-19     66
Đánh giá toàn diện hoạt động phục hồi chức năng bằng các công cụ dựa trên ICF           67
Đánh giá về cấu trúc và chức năng của cơ thể           67
Các đánh giá chủ quan, cộng cụ đánh giá vê câu trúc và chức năng của cơ thể  68
Kiểm tra lâm sàng đánh giá vê câu trúc và chức năng của cơ thể      70
Đánh giá hoạt độ ng và sự tham gia   71
Chât lượng cuộc sống             73
Đánh giá ở các giai đoạn phục hồi chức năng khác nhau       73
MÔ HÌNH CAN THIỆP PHỤC HỒI COVID-19 DỰA TRÊN ICF  73
Môi trường và bối cảnh phục hồi, các biện pháp và nguyên tắc        73
Phục hồi chức năng hô hâp cho người bệnh sau mắc COVID-19     74
Phục hồi chức năng chuyên sâu          75
Quản lý tình trạng khó thở      75
Các tư thế để kiểm soát chứng khó thở          76
Giữ mát vùng xung quanh mũi miệng            78
Các bài tập thở giúp kiểm soát nhịp thở khi người bệnh khó thở      78
Bài tập kiểm soát nhịp thở theo mô hình hình chữ nhật         78
Bài tập kiểm soát hơi thở khi đi bộ    79
Bài tập thở phục hồi từng phần          79
Lựa chọn cường độ bài tập thích hợp             79
Lưu ý về kiểm soát hơi thở khi đi bộ  80
Làm sạch đường thở   80
Hỗ trợ ho khạc đờm    80
Dẫn lưu tư thế (có thể thực hiện tại nhà)        80
Tư thế trị liệu  80
Bài tập kiểm soát cơn ho khan            82
Các bài tập để kiểm soát cơn ho có đờm        82
Kỹ thuật thở    82
Các bài tập luyện thở (tập hô hâp)      82
Tư thế người bệnh tập thở      83
Tập thở hoành - Thở chúm môi          83
Bài tập mở rộng lồng ngực:    85
Tập mạnh cơ hô hấp   86
Bài tập thở sâu            86
Sử dụng thiết bị luyện tập cơ hít vào tối đa (MIP - Maximal inspiratory pressure)87
Tập với máy phế dung kế - Spirometry          87
Các kỹ thuật phục hồi chức năng hô hấp người mắc COVID19 sau rời ICU     89
Phục hồi chức năng hô hấp cho bệnh nhân không đặt nội khí quản hoặc bệnh nhân đã rút ống nội khí quản     89
Kỹ thuật thở ra gắng sức (forced expiratory technique- FET)           89
Kỹ thuật thở theo chu kỳ chủ động (ACBT-Active Cycle of Breathing Technique)      89
Thông khí cơ học (MI-E: Mechanical Insufflation Exsufflation)    93
Ho khụ khụ - Huff Coughing 97
Nghiệm pháp tăng thông khí (MHI - Manual Hyperinflation)           97
Bệnh nhân được đặt nội khí quản       101
Tăng thông khí bằng máy thở (VHI- Ventilator Hyperinflation)       101
Liệu pháp vận độ ng trị liệu (tập thể d ục)     101
Bài tập tăng sức mạnh cơ       102
Tập theo tầ m vận động khớp chủ động         102
Bài tập giãn cơ            105
Bài tập thư giãn (làm nguội)   112
Tập aerobic  (độ dẻo dai)         113
Bài tập tăng sức bền    113
Sử dụng các biện pháp vật lý trị liệu  114
Hoạt động trị liệu        116
Tiêu chí dừng can thiệp phục hồi chức năng  117
Chương 5. RỐI LOẠN NUỐT VÀ CHẾ ĐỘ DINH DƯỠNG CHO NGƯỜI BỆNH MẮC COVID -19   118
Rối loạn nuốt ở người bệnh sau mắc COVID -19      118
Các yếu tố liên quan đến rối loạn nuốt ở người bệnh mắc COVID -19119
Cơ chế rối loạn nuốt ở người mắc COVID -19          121
Đặc điểm của triệu chứng COVID -19 ảnh hưởng đến chức năng nuốt122
Lượng giá nuốt người bệnh mắc COVID -19             125
Phục hồi chức năng rối loạn nuốt ở người mắc COVID -19  128
Bài tập gián tiếp (bài tập không nuốt) 129
Các bài tập liên quan đến nguy cơ lây nhiêm thâp     129
Các bài tập yêu cầu tiếp xúc trực tiếp với niêm mạc miệng hoặc hầu và các chất tiết hoặc phơi nhiêm với các giọt bắn đườ ng hô hâp          129
Quy trình tạo ra các giọt bắn siêu nhỏ Aerosol          129
Bài tập trực tiếp (bài tập nuốt)            130
Các chiến lược để giảm nguy cơ lây nhiê m   130
Phòng ngừa lây nhiê m           130
Liệu pháp nuốt cho bệ nh nhân COVID-19   132
Chăm sóc miệng         132
Nguyên tắc chung khi chăm sóc răng miệng  132
Cân nhắc để giảm tạo các giọt dịch siêu nhỏ Aerosol trong quá trình chăm sóc răng miệng  133
Phẫu thuật điều trị rối loạn nuốt         133
Chăm sóc mở khí quản           134
Chăm sóc điều dưỡng             135
Các phương pháp lựa chọn chế độ ăn và hỗ trợ bữa ăn trong thời gian bùng phát COVID-19 137
Hút đờm miệng/khí quản        138
Sử dụng công nghệ trong điều trị rối loạn nuốt từ xa             138
Dinh dưỡng cho người bệnh sau mắc COVID- 19     139
Dinh dưỡng điề u trị cho bệnh nhân mắc COVID- 19           140
Nguyên tắc 1: Duy trì cân nặ ng chuẩ n         140
Nguyên tắc 2: Cung cấp đủ năng lượng         141
Nguyên tắc 3: Cung cấp đủ các chất dinh dưỡng sinh năng lượng    141
Nguyên tắc 4: Cung cấp đủ chất chố ng oxy hóa       143
Nguyên tắc 5: Bổ sung đủ chấ t Magie           144
Nguyên tắc 6: Cung cấp đủ nước cho cơ thể  144
Nguyên tắc 7: Chế biến món ăn phù hợp giai đoạn bệnh       145
Nguyên tắc 8: Chia nhỏ bữa ăn trong ngày    145
Nguyên tắc 9: Cung cấp cân đối lượng muối             145
Nguyên tắc 10: Bổ sung sữa hàng ngày         146
Nguyên tắc 11: Không dùng rượu, cà phê, trà, đô uống chứa caffein146
Dinh dưỡng điều trị cho bệnh nhân sau mắc COVID-19       147
Thực đơn mẫu cho người bệnh sau mắc COVID -19             148
Thực đơn chế biế n dạng cơm 149
Thực đơn chế biến dưới dạng súp xay nhuyễn           150
Một số vấn đề làm ảnh hưởng đến chế độ đảm bảo dinh dưỡng cho người bệnh sau mắc COVID-19 hay gặp phải và các biện pháp nhằm cải thiện.150
Chương 6.TÂM LÝ TRỊ LIỆU CHO NGƯỜI BỆNH SAU MẮC COVID-19                                                                 153
Quản lý lo lắng - căng thẳng   153
Rối loạn giấc ngủ sau mắc COVID-19          155
Chương 7. PHỤC HỒI CHỨC NĂNG TIM MẠCH SAU MẮC COVID-19                             156
Cơ chế gây tổn thương tim mạch ở người bệnh mắc COVID-19      156
Biểu hiện tim mạch ở người mắc COVID -19           158
Suy tim và viêm cơ tim           158
Hội chứng mạch vành cấp      159
Loạn nhịp tim  159
Huyết khối tĩnh mạch  159
Lượng giá chức năng trước khi lập kế hoạch phục hồi chức năng     160
Nội dung chương trình tập luyện        161
Bài tập hiếu khí (aerobic)        161
Bài tập cường độ cao cách quãng (HUT- High Intensive Interval Training)          162
Bài tập đề kháng         162
Chỉ định dừng tập luyện         163
Liều lượng tập luyện và tác dụng ngoại ý      163
Một số lưu ý với mô hình phục hồi chức năng tim mạch       165
Chương 8. PHỤC HỒI CHỨC NĂNG SAU KHI XUẤT VIỆN  167
Phương pháp kiể m soát tình trạ ng mệ t mỏi             169
Quản lý năng lượng    169
Quản lý dược cho người bệnh sau mắc COVID -19  171
Hút thuốc và COVID-19 và các hoạt độ ng nâng cao sức khỏe         172
Các khuyến cáo chính cho bệnh nhân sau mắc COVID -19 xuất viện ..172
Kết luận           173
TÀI LIỆU THAM KHẢO      176
Xem đầy đủ
Bình luận
0/1500 ký tự
Thống kê
Số thành viên:
1000
Đang trực tuyến:
2
Khách:
1
Số lượng sách:
4980