"Hoàng Lê nhất thống chí" là một tác phẩm lịch sử dưới dạng tiểu thuyết chương hồi, do Ngô Gia Văn Phái (một nhóm tác giả thuộc dòng họ Ngô Thì ở làng Tả Thanh Oai, Việt Nam) biên soạn vào cuối thế kỷ 18 - đầu thế kỷ 19. Tác phẩm ghi chép về những biến động lớn trong giai đoạn cuối triều Lê – Tây Sơn – Nguyễn, đặc biệt là sự nghiệp thống nhất đất nước của vua Quang Trung (Nguyễn Huệ). Với lối kể chân thực, sinh động, tác phẩm khắc họa rõ nét hình ảnh người anh hùng áo vải Nguyễn Huệ qua chiến thắng lẫy lừng trước quân Thanh năm 1789. Đồng thời, tác phẩm cũng phản ánh sự suy yếu và bạc nhược của triều đình Lê – Trịnh, thể hiện rõ xu hướng lịch sử tất yếu. Không chỉ mang giá trị lịch sử quý báu, "Hoàng Lê nhất thống chí" còn là một tác phẩm văn học xuất sắc, với bút pháp miêu tả sinh động, giàu cảm xúc.